Οστεοπόρωση: ο εχθρός που απειλεί τα οστά μας!

Τα οστά μας είναι ένας ζωντανός ιστός και από την ημέρα που γεννιόμαστε μέχρι το θάνατο αναπλάθονται συνεχώς, με ρυθμό που αλλάζει ανάλογα με την ηλικιακή φάση του ανθρώπου. Η οστεοπόρωση είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα οστά μας χάνουν οστική μάζα, γίνονται μαλακά και εύθραυστα με αποτέλεσμα να προκαλούνται διάφορα προβλήματα καθώς και μεγαλύτερος κίνδυνος να σπάσει κάποιο οστό.

            Οι παράγοντες κινδύνου οι οποίοι συμβάλλουν στην δημιουργία οστεοπόρωσης είναι η κληρονομικότητα, η πρόωρη εμμηνόπαυση στις γυναίκες, το χαμηλό σωματικό βάρος, η πρωτοπαθής αμηνόρροια, η χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλατιού, η απουσία άσκησης, η λήψη φαρμάκων, η ύπαρξη ορισμένων ασθενειών.

            Η διατροφή είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας, μετά την κληρονομικότητα και την εμμηνόπαυση, ο οποίος συμβάλλει σημαντικά στη δημιουργία της οστεοπόρωσης. Οι κυριότερες τροφές πλούσιες σε ασβέστιο είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα σκούρα πράσινα λαχανικά, τα μικρά ψάρια που καταναλώνονται με τα κόκαλα και οι ξηροί καρποί. Εκτός από το ασβέστιο, στη διατήρηση της οστικής μάζας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο η βιταμίνη D και ο φώσφορος. Η βιταμίνη D συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου ενώ σε αντίθεση η υπερβολική πρόσληψη φωσφόρου οδηγεί σε οστική απώλεια. Συστήνεται κατανάλωση τουλάχιστον 2 με 3 μερίδων γαλακτοκομικών ημερησίως, πάνω από 3 μερίδες για τους εφήβους, τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και άτομα άνω των 50 ετών.

            Εκτός από τον φώσφορο, υπάρχουν και κάποια άλλα ιχνοστοιχεία τα οποία συμβάλλουν αρνητικά στην απορρόφηση ασβεστίου και θετικά στην αποβολή του. Αυτά είναι το κάλιο και το νάτριο, κοινώς το αλάτι. Η υψηλή πρόσληψη καλίου βοηθά στην προστασία των οστών εφόσον συμβάλλει στη μείωση της απέκκρισης ασβεστίου στα ούρα, σε αντίθεση με το νάτριο το οποίο αυξάνει την απέκκριση του ασβεστίου. Για το λόγο αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην κατανάλωση αλατιού τόσο του επιτραπέζιου όσο και του κρυμμένου στα επεξεργασμένα τρόφιμα.

            Η υπερβολική κατανάλωση καφέ και αλκοόλ επίσης συμβάλλει στην μειωμένη οστική μάζα. Η σταθερή κατανάλωση πάνω από 2 φλιτζανιών καφέ ημερησίως για μεγάλο χρονικό διάστημα σχετίζεται με αύξηση απέκκρισης ασβεστίου στα ούρα και περιορισμό της απορρόφησης του από το έντερο. Επίσης, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μειώνει την οστική πυκνότητα με αποτέλεσμα την αυξημένη πιθανότητα καταγμάτων στα οστά.

            Η καλύτερη θεραπεία της οστεοπόρωσης, όπως και με κάθε άλλη πάθηση, είναι η πρόληψη. Γενικά, μια πιο υγιεινή ζωή χωρίς καταχρήσεις, με σωστή διατροφή και άσκηση μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αποφυγή της οστεοπόρωσης ή στη μερική θεραπεία της.